Kimin İçin Yaptılar? Bilgisayar Türleri

Bilgisayar, elbette ki rastgele erişilen belleğin (ram) çevresine, merkezi işlemci (cpu), depolama birimi (hdd veya ssd), paralel işlemci (gpu) ve giriş ve çıkış donanımları ile birlikte paketlenir. Bunlardan ram, cpu, hdd veya ssd ve gpu İç bileşenler, giriş çıkış birimleri ve kasası ile birlikte örülen ağ ise dış paket olarak ele alınabilir. Bu paketin ayrıntıları ise kimin için paketlendiğine bağlı olarak değişir.

Verilen sözlerin tutulabilmesi ve odak kitlenin dikkatinin çekilebilmesi için farklı yönleri öne çıkarılan paketler oluşturulur ve bu paketler o kitlenin satın alım gücüne göre piyasaya sürülür.

Bu paketleri birazcık yakından incelersek?

Kimin için paketlenir?

Oyuncular, (gamer)

Oyuncular, temel bileşenlerin sürekli aktif ve maksimum güç ile çalışabilmesini isterler. CPU ve GPU’nun mümkün olduğunca güç üretebilmesi oldukça önemlidir; fakat bu güç her an maksimumda olmak zorunda değil. İstenildiğinde maksimum gücünü ortaya koyabilmesi gereklidir. Oyun oynayan kitle mümkün olduğunca çeşitlidir. Eski model makinesiyle de eğlenebilir insanlar, son model donanımların birleştirildiği paketler de bulunur. En çok kullanıcı kitlesi ise, orta sekment diyebileceğimiz makinelerdir ve daha hızlısı, bir önceki makinenin biraz daha hızlısıdır. Ekonomik kaygılardan dolayı, önceden satın alım yapmış kullanıcının makinesini değiştirtmek zor olduğu için bu amaçlı üretilen makinelerde çok değişim görmezsiniz. Herkes’in at arabası ile hareket ettiği bir devirde, elbette havadan giden bir araç herkes için satın alım sebebi olmaz. Bu mantıkla hareket ettiğinizde, oyunlar tek çekirdeğin mümkün olduğunca hızlı ve tek saniyede yapabildiği iş oranından fayda görür. Buna da hertz (hz) diyoruz. Bu hertz ve her bir hertz vuruşunda yapabildiği işlemin boyutu büyüdüğünde oyunlar hızlanır. Daha akıcı oyunlar mümkün olduktan sonra, daha gerçekçi dokular kullanarak oyunlar geliştirilebilir. Aynı anda birbirini tekrarlayan işlemleri yapabilmek veya iş bölünebilir olduğunda, birden fazla çekirdeğin faydası görülür. Soldan sağa doğru birkaç nesne yerleştirin. Bu nesnelerin ekrana çizilmesi işini düşünürsek, bu iş 2 şekilde hızlandırılabilir.

Her bir nesnenin ne kadar kısa sürede canlandırılabildiği, bu iş tek çekirdek tarafından ele alınır. Burada çekirdeğin daha hızlı tepki verebilmesi hertz sayısının yüksekliği ve her bir hertz başına yaptığı işlem büyüklüğü ile ölçülür.

Aynı anda birden fazla nesnenin canlandırılabilmesi paralel işlemci konusudur. Bu ise verimliliği artırır. Aynı sürede daha fazla işi yaparak işten kazanç sağlarsınız. Böylelikle oyun haritasının canlandırılması ve gerçekçileştirilmesi sağlanabilir.

Temel bileşenler düzeyinde gücü etkileyen bir faktör de rekabet ve odak meselesidir. Mevcut işlemci gücünü daha verimli kullanabilmek ve tepkiselliği artırabilmek için görülen alanların dışındaki nesneleri canlandırmakla sistem zaman kaybetmemek gibi birtakım hilelere başvurabilir. Bu ise oyunculuğun getirdiği gereksinimleri karşılamanın farklı bir yoludur. Bu gereksinimleri sistemin iç dünyasında karşılarsınız, geri kalanı için farklı kurgulara gidebilirsiniz.

Sistem iç bileşenlerini sürekli maksimum güçte kullanmasa da, kendini gerekli durumlarda frenleyebilecek veya lazım durumlar için koşturacak halde planladıktan sonra, diğer bileşenler devreye girebilir. Hızlı tepki için daha hızlı tepki veren klavye ve daha hızlı görüntü üretebilen  ekran kombinasyonunu da ekleyebilirsiniz. Hatta hızlı tepki için görüntü kalitesinden ödün verebilir veya çıktının üretim aşamalarından birinde yoğun olan birimden daha düşük kalitede alıp, yüksekmiş gibi sümile edebilirsiniz. Yani, gpu ve cpu’ya düşük kalitede görüntü ürettirip yüksek kaliteli olsa nasıl olurduyu ekran veya ekrana gitmezden hemen önce farklı bir aşamada ele aldırabilirsiniz.

Aynısı ses için de geçerlidir. Sistem ses üretmek için daha az güç harcarken başka birimler o düşük kalite sesi yükseltebilir. Bunu yapmadan, hızlı ses üretmek için sesin gerçekçiliğini feda edebilirsiniz. Bu sizin tam olarak hangi kalitede ürün kullanabildiğinize bağlı olarak değişir.

İşte tamda bundan bahsediyoruz, ne kullanabildiğinize bağlı olarak. En sevdiği oyun karakterini ekranında göstermek isteyen, ışıl ışıl bir oyuncağı olsun isteyen kullanıcı veya uzay mekiğinin renklerini kullanan bir paket kullanmak isteyen kullanıcıya dış görünüşü hallettiğinizde; Oyununu her yerde oynamak isteyen kullanıcı için pil de yeterli performans veren makine oluşturduğunuzda; bunu daha az gösterişli bir paketle de yapabildiğinizde ortaya çıkan farklı farklı paket sistemler, ortaya çıkan ürünün fiyatını belirler.

Oyuncu sistemleri için temel bileşenler tepkiselliğie odaklı üretilirken, bütün paket görsellik, fiyat veya konsept amaçlı seçilir ve sekmentler oluşur.

Creator (üretici sistemleri)

Yapılmak istenen şey yapılamadığında, en çok can yakan kullanıcı kitlesi budur. Bu kitle, içerik üreteni iş yapan makineleri kullanan kişilerdir. İş dünyasında, para işten sonra konuşulur. İşte bu felsefeyle hareket edersek; üretici sistemleri tamamen verilen sözleri yerine getirmek için paketlenir. Bu sözleri tutmayı vaad etmek her zaman yeterli değildir, doğruluğunun da ıspatlanması gerekir. Bunun için de belli standartlar ve sertifikasyon süreçleri gözetilir.

Ustanın çekicinin fiyatı hesaplanmaz dedilerdi bir ara.

Temel bileşenler işe bağlı olarak farklı seçilebilir. Örneğin: Büyük doku parçaları içeren görsel işler, hızlı dosya aktarımı ve içeridekilerin listesine hızlı ulaşabilmek için hızlı ve tepkisel depolama birimi.

Aynı anda çok fazla veya daha az parça kullanılabilecek projeler, Çok fazla datanın bellekte kalması ve bozulmadan işlenmesi gerektiği sunucular veya parçaların boyutundan ziyade erişme süresinin önemli olduğu makineler için daha büyük, daha kararlı veya daha hızlı ram.

İş süresinin veya sıralı işlerin önemli olduğu, bir işin aynı anda birden fazla parçasının ele alınması gerektiği verimlilik durumları ve maksimum gücün veya vaad edilen bir hızın korunması gerektiği durumlar için sitresten kurtarabilecek soğutma sisteminin olduğu bir CPU konfigürasyonu.

Görsel becerilerin hızlı ve etkin olarak yerine getirilebilmesi, aynı anda birçok işin yapılabilmesi veya CPU’ya destek atılması, belli işler için uzmanlaşmış çiplerin de olduğu GPU konfigürasyonu.

Yukarıda gösterdiğimiz örneklerin yapılan işe göre bir araya getirilmesinin yanı sıra, giriş çıkış birimleri için sözlerin tutulabilmesi önemlidir. Üretici dünyasında, nasıl olsa arka gösterilmiyor diye bir gemi resmini sadece görünen kısımları ile çizemeyiz. İcabında o gemiyi tasarlayan kişi bu cihazı kullanacağı için makul sürede geminin eksiksiz olarak ekrana çizilmesi gerekir.

Aynı durumu ses için de konuşursak, basit hileler yapmak burada mümkün değildir. Sistemin bulundurduğu tüm ses çıkışları üreticinin verdiği tüm girişleri duyabileceği şekilde olmalı veya bunun eklenmesine izin vermelidir. Bu dünyanın makineleri sıkça güncellenmez.

Görsel yanı daha kuvvetli bir makine yaptığınızda, o makinenin ekranının gerekli standartları karşıladığını, kullanılacak yazılımlarla çalışabilirliğini sertifikalarsınız ve sertifikayı sağlayan kurum, o anki konfigürasyon ile size belge verir. Bu konfigürasyonda yapacağınız en ufak değişiklik yeniden sertifika süreci gerektirir.

Bununla birlikte, giriş çıkış bileşenlerinin kalitesi ve bu kaliteyi koruması, iç bileşenlerin vaad edileni yerine getirebilmesi önemli olduğundan paket boyutu veya türü bu sektör için diğer plandadır. Evet elbette kara kuru makineler ve siyah kutular özellikle istenmez; ama bunun için makinenin becerilerinden faragat edilmesi de gerekmez.

Peki işi üreten bilgisayarların yanı sıra, işi takip edenler için konuşursak.

Business (kurumsal makineler)

Bu dünya, işi üretmekten çok işi takip etmek için geliştirilen makineleri içerir. Üretici makineleri gibi verilen sözler burada çok önemlidir; bir takım sertifikasyonlar burada da gözetilir. Bu sertifikalar ise hem business hem de creator makineleri için garanti sürecinin bir parçasıdır. Business makineler, daha çok dayanıklılık, taşınabilirlik, verimlilik ve yönetilebilirlik etrafında şekillendirilir.

Askeriyede kritik hesapların yapılabildiği makinelerde olduğu için güvenlik, katman üstüne katman olabilecek şekilde paketlenirler. Bu makineler için maksimum ve minimum sıcaklık aralığı, bir portuna soketin kaç kez takılabildiği, kaç kilogram basınç altında dayanabildiği ve hangi koşullarda çalıştırılabileceği makine satın alımı için önemli faktörlerdir.

İç bileşenler verimlilik için bir araya getirilir. Makinenin iş anında hemen cevap verebilmesi, mümkün olduğunca daha az müdahale ile kaldığı yerden devam edebilmesi ve takip işleri ve hafif işleri (Office gibi( kesintisiz yapabilmesi beklenir. Makine için pil ve taşınabilirlik ön plana konulduysa, bunu sağlamak için birbiriyle mümkün olduğunca uyumlu bileşenler ve bunların arasındaki bağlantılar da bu verimi koruyacak şekilde paketlenir.

Paketin dış kısmı ise, makinenin profesyonel çalışma ortamında başına gelebileceklere karşı dayanıklı olması üzere tasarlanır. Çizilme, leke tutma, sıvıya karşı dayanıklılık veya hızlıca dışarı tahliye edebilir şekilde tasarlanması önemlidir.

Kısacası bu makineler, kendisi ile mümkün olduğunca uzun zaman geçirilebilmesine odaklı olarak tasarlanır. Testleri de bu sözleri yerine getirecek şekilde kurgulanır. Güvenlik de bu makineler için önemlidir. Depolama biriminin ele geçirildiğinde yetkisizce erişimin zorlaştırılması, kameranın yazılımsal olarak ele geçirildiği durumda fiziksel olarak kapatılmaya izin vermesi önemlidir.

Yönetilebilirlik tarafı ise, üreticinin IT profesyonelleri veya teknisyenleri tarafından birden fazla bulunan makine envanterini hızlıca ve verimli şekilde yönetebilmesi için gerekli araçları sunması veya var olanlarla uyumluluğunun olmasını garanti etmesi durumudur.

Bu üst seviyelerin yanı sıra günlük hayatta size yardımcı olacak makinelere bakarsak.

Genel amaçlı Bilgisayarlar

Hangi formda olursa olsun, üreticinin yasal olarak sağlaması gereken garanti koşulları haricinde herhangi bir kaygısının olmadığı makinelerdir.

İç bileşenleri Creator, business veya gamer kategorisindeki gibi bir araya getirilebilir; ancak bunlar garanti edilmez.

Dış paketleme ise, ekonomik kaygılar ile kararlaştırılabilir. Burada markanın kaygısı ürünlerini daha fazla kişiye ulaştırabilmektir ve buna göre pazarlama kurgusu yapılır. Tek kaygı, tüketici regülasyonlarının getirdiği zorunluluklara uyma durumudur.

Bilgisayarlarınızı seçerken değil ama yaptığınız iş için bilgisayar seçerken, nasıl düşünmeniz gerektiğini ortaya koymaya çalıştık. Marka model vermekten uzak durmamızın tek nedeni, sürdürülebilir bir felsefe ortaya koymaktı. 2023’ün bilgisayar sektöründe, aktif olarak üretici kategorileri bu şekildedir.