Hable One, Yeni bir Braille Klavye

Merhabalar arkadaşlar,

Sizlere birkaç ay kadar önce piyasaya çıkan bir Braille klavyeyi tanıtmak istiyorum. Bu klavyeyi bir Hollanda firması üretmiş, daha önce de benzer ürünler çıktı ama bu aletin fonksiyonları Braille ile yazmanın dışında son derece gelişmiş ve önümüzdeki dönemde çok kapsamlı güncellemeler alacak. Bu amaçla bir uygulamanın hazırlıkları da yapılıyor.

Önce size bu klavyeyi biraz tarif etmeye çalışayım:

Elinizde bir iPhone 6 tuttuğunuzu düşünün, birazcık daha kalın. Masa üstü yazma alternatifi de var ama biz bunu anlatmayacağız. Tutma biçimi ekran karşıda şeklinde, bu durumda bize dönük yüzünde dört köşesinde lastik çıkıntıları var eğer masa üstünde yazmak istersek.

Baş parmaklarımızın arasında, yani üst dar kenarında aç kapa sürgülü tuşu var, küçük parmaklarımızın tuttuğu alt dar kenarda hem şarj hem de güncelleme yapmak için bir USB Girişi var.

Karşıya bakan yani Braille yazma yüzeyinde toplam sekiz tuşu bulunuyor. İphone da kullandığımız altı noktanın dışında birin solunda ve dörtün sağında daha büyük iki tuşu daha var.

Özelliklerine gelince: bluetooth ile hem Android hem iOS işletim sistemiyle çalışan telefonlara hem de Windows bilgisayar ile bağlanabiliyor.

 Birazda marifetlerine ve nasıl kullanıldığına bakalım. Diyelim ki metrodayız, ya da otobüsteyiz, telefonumuz cebimizde ya da sırt çantamızda, kulaklığımızı takıyoruz, sonra da klavyeyi elimize alıyoruz. Bir tuşuna basarak telefonu açıyoruz, aynı anda da Voice Over’in sesini her zaman olduğu gibi duymaya başlıyoruz, elbette pin kodu vermemiz gerekiyor, rakam işareti yaparak kodumuzu giriyoruz ve   onaylıyoruz telefonumuz   açılıyor, ana ekrana geçiyor. 

Braille yazmak için kullanılan altı noktanın dışında solda bir ve iki numaralı tuşların hizasında, büyükçe bir tuş, yedi numara ve sağda aynı şekilde dört ve beşin hizasında    sekiz numaralı tuş bulunuyor. 

İphone'da yaptığımız parmak hareketlerine karşılık gelen tuş kısaltmaları şöyle: 

Sağa fiske hareketi için: Yedi numaraya basılı tutup sekize her basışta bir sonraki ögeye atlıyor. 

Aynı şekilde, ters olarak sola fiske için, sekize basılı tutup yediye her basışta geriye atlıyor.

Herhangi bir ögenin üstüne gelince çift tıklamak için yedi ve sekize birlikte basılıyor. 

Bir de harf komutları var, mesela h harfini biraz uzun basınca home yani ana ekrana geçiyor. B harfi back yani geri komutu, s harfine basınca en yukarıya saat ve pil gücünün olduğu kısma atlıyor, p harfi play yani çal-durdur... 

Bana en ilginç gelen özellik ise rotor hareketinin yapılabilmesi.  Yedi numaraya basılı tutup beş ve altıya birlikte her basışta rotor ögeleri arasında dolaşılabiliyor. Diyelim ses alçaltmak istiyoruz, yukardan aşağı parmak hareketi için yedi ve altıyı kullanıyoruz...

Başka pek çok özellik var, ama bu kadarı yeter, kullanım mantığını anlamak için. 

Kısa bir yorum yapacak olursak, elbette olmazsa- olmaz bir araç değil, ama telefonu parmaklarıyla kullanmakta zorluk çeken ya da herhangi bir nedenle kullanamayan arkadaşlar için çok değerli diye düşünüyorum, ayrıca yollarda, metroda, otobüste ve saire hırsızlıklara karşı bir önlem olarak düşünülebilir. Ama kullanışlı bir klavye olduğu kesin. 

Ucuz bir alet değil elbette, fiyatı 270 juro. Türkiye için çok pahalı, lüks sayılabilir, burada Almanya koşullarında, saat ücretinin 12 juro olduğunu düşünürsek iki buçuk günlük çalışma karşılığı, yani ihtiyacı olan bir engelli isterse zorlanmadan satın alabilir. Braille de yazılabilen Braille tabloları gerçekten çok pahalı, 2000 3000 juro civarında, ama bunlarda temel hak araç- gereçleri kategorisine girdiğinden hastalık sigortaları tarafından karşılanıyor. 

Sağlık ve sevgiyle kalın.