Musescore 3 Erişilebilir El Kitabı 13. Bölüm

            Sevgiyle merhabalar,

Değerli MuseScore severler,

Erişilebilir kitapçığımızın 13. Bölümünden sizleri saygıyla selamlıyoruz.

Bu ay:

• Hareket Tuşları,
• Seçme Tuşları,
• Bazı Kısa Yol ve Artükülasyon Tuşları ve
• Midi Klavye ile Nota Yazma.

Konularına birlikte göz atacağız.

Sözü fazla uzatmadan, başlıklarımızı incelemeye başlayalım.

            48. Hareket Tuşları:

Bir eser içerisinde:

Sol ok tuşu ile bir önceki notaya, sağ ok tuşu ile bir sonraki notaya gidebiliyoruz.

Yukarı ok tuşu ile üzerinde bulunduğumuz notayı yarım ses inceltebilirken, aşağı ok tuşu ile de yarım ses kalınlaştırabiliyoruz.

CTRL+Sol ok bir önceki ölçüye, CTRL+Sağ ok bir sonraki ölçüye gitmemizi sağlıyor.

CTRL+Yukarı ok üzerinde bulunduğumuz notayı bir oktav inceltirken, CTRL+Aşağı ok da bir oktav kalınlaştırıyor.

ALT+Yukarı ok: Eğer bir akor üzerindeysek akorun üst seslerine ve varsa akor seslerinin bitiminden sonra yukarıdaki dizeğe gider. ALT+Aşağı ok ise akorun alt seslerine ve bitiminde alt dizeğe gider.

ALT+CTRL+Yukarı ok Bir akor üzerindeysek, Akorun en ince sesine gider. ALT+CTRL+Aşağı ok ise akorun kök sesine gider.

CTRL+Home: Normal modda eserin en başına gider. CTRL+End ise yine normal modda eserin en sonuna gider.

Boşluk çubuğu: Eseri çalıp duraklatmamızı sağlar.

Normal Moddayken ALT+Sol ve sağ ok tuşları: Bir eseri ölçü çizgileri, anahtarlar ve diğer var olan bütün nüanslarla birlikte gözden geçirmemizi sağlar.

Yine normal modda Shift+L imleci bıraktığımız yeri okutmamızı sağlar.

ALT+Shift+Yukarı Ok: Bir notayı Kromatik yani yarımşar ses değil, tona bağlı olarak yukarı kaydırır. Yani Re, mi, Fa diyez, sol gibi.

ALT+Shift+Aşağı Ok: Bir notayı aynı şekilde aşağı kaydırır. Re, Do diyez, si la gibi.

R harfi: en son yazdığımız nota veya akorun aynı değerde tekrar yazılmasını sağlar.

J harfi: Bir notaya çift bemol, çift diyez işaretlerini koymamızı sağlıyor. Tekrar bastığımızda notayı ilk yazdığımız haline çevirebiliyoruz.

X harfi: Nota sapının yönünü yukarı aşağı değiştirmemizi sağlıyor. Lakin bu sürümde NVDA hiçbir şey seslendirmiyor.

Shift+x basılarak da sap sol ya da sağ yana alınabilir.

Her iki ayar da inspektörden otomatik konuma sıfırlanabilir.

Q harfi ile Bir notanın değerini yarı değerine düşürüyoruz. Örnek: 5E tuşları ile dörtlük mi notasını yazıyoruz. Q tuşuna bastığımız anda mi sekizlik değerine dönüyor.

W harfi ise değeri iki katına yükseltiyor. Dörtlük bir notayı ikilik hale getiriyor.

Shift+Q bir notanın değerini noktalı değerler şeklinde düşürüyor. Dörtlük mi notasını noktalı sekizlik mi yapıyor.

Shift+W ise noktalı değerler şeklinde arttırıyor. Dörtlük mi notasını, noktalı dörtlük şeklinde arttırıyor.

CTRL+Shift+C, D, E, F, G, A, B tuşlarından dilediğimizi kullanırsak iki nota arasına bir nota eklemiş oluruz. Bir ölçüde Do ve sol notaları olduğunu varsayalım. Bu iki nota arasına mi notasını eklemek istersek: CTRL+Shift+E tuşlarına basmamız yeterli olacaktır.

CTRL+F: Arama kutusunu açar. dilediğimiz bir ölçüye direkt gitmemizi sağlar. Örneğin: 32 yazıp enter tuşuna bastığımız anda bizi 32'nci ölçüye atlatır.

            49. Seçme Tuşları:

Seçme tuşlarını şöyle sıralayabiliriz:

Sağ veya sol ok tuşları ile bir notanın üzerine geldiğimizde ilgili nota seçili duruma gelmiş oluyor.

Birden fazla nota seçebilmek için: Shift tuşuna basılı tutarken, sağ veya sol ok tuşlarına dilediğimiz sayıda basabilir ve bu sayede dilediğimiz kadar notayı seçmiş oluruz.

CTRL+Shift tuşlarına basılı tutarken sağ veya sol ok tuşlarından dilediğimize istediğimiz kadar basarak ölçüleri seçmiş oluruz.

CTRL+A ile bütün partisyon içeriğini seçebiliriz.

CTRL+Shift tuşlarına basılı tutarken: End tuşuna basarsak imlecin bulunduğu yerden itibaren en sona kadar bütün ölçüleri seçer.

 Home Tuşuna basarsak da imlecin bulunduğu yerden itibaren en başa kadar olan bütün ölçüleri seçer.

            50. Bazı Kısa Yol ve Artükülasyon Tuşları:

Ctrl+T Dizek metni ekler.

Ctrl+e: İfade metni ekler. Örneğin: Ritardando terimi metin şeklinde eklendiği için bu kısa yol tuşu ile metin ekleme alanı açılır, Ritad, Rit. veya Ritardando yazılır ve escape ile çıkılır. Böylece Ritardando terimi eklenmiş olur. Bu şekilde alttan görünür.

CTRL+Shift+T: sistem metni ekler. Bir metnin üstten görünmesi isteniyorsa bu kısa yol kullanılır. Ritardando v.b. için geçerlidir.

Puandorg işareti: Ana palet penceresinde Artikülasyonlar seçeneği seçilir, bir defa tab tuşuna basarak karşımıza gelecek listeden ;Fermata Aboe seçeneği seçilerek enter tuşuna basılır ve bu şekilde Puandorg işareti eklenmiş olur.

Da Capo, Da capo al fine ve Senyo gibi işaretlerin eklenmesi:

Bu işaretleri eklemek için de aşağıdaki şekilde bir örnek verebiliriz:

Örneğimizde, hepsi dörtlük olmak üzere do, re mi, fa,

Re, mi, fa, sol,

Mi, fa, sol, la,

Si, si, si, si ve

Do, do, do, do notalarından oluşan beş ölçü olduğunu var sayalım.

Da capo işaretini dördüncü ölçü başına koyalım.

N harfi ile normal modda olduğumuzdan emin oluyor ve CTRL+Sağ ok tuşlarını kullanarak dördüncü ölçüye geliyoruz.

Ardından, sağ/sol yön tuşları ile ölçünün başında olduğumuzdan emin oluyoruz.

Shift tuşuna basılı tutarken bir defa sağ ok tuşuna basıyor ve parmaklarımızı çekiyoruz.

CTRL+F9 ile Palet aramasını açıyor ve Da capo yazarak aratıyoruz.

Çıkan sonuçlardan dilediğimizi seçip enter tuşuna basarak eklemiş oluyoruz.

Normal modda, ALT tuşuna basılı tutarken sağ ve sol yön tuşları ile gezindiğimizde ilgili işaretin eklenip eklenmediğini erişilebilir şekilde görebiliriz.

Bazı artükülasyonları koyma harfleri:

Bunlar genellikle üstüne gelinen notada uygulanarak o notaya işareti eklerler.

S: Hece bağı ekler.

Shift+s: Stakato.

Shift+f: Sforzato.

Shift+o: Markato.

küçüktür işareti: Cresendo.

Büyüktür işareti: Decresendo.

Num Pad Artı işareti: Uzatma bağı ekler.

Yukarıda yazdıklarımızdan çok daha fazla kısayol listesine:

37. Bir Eyleme Kısa Yol Tanımlama veya Silme

Konusuna göz atarak erişilebilir.

            51. Midi Klavye ile Nota Yazma:

Nota yazma bölümünde de belirttiğimiz gibi Midi klavye ile nota yazabiliriz.

Bunun için ilk önce Programa Midi klavyemizi tanıtmamız gerekiyor. Tanıtım işlemini bir defalığına yapmak için:

1. Programı açıyoruz.

2. Düzen menüsünden tercihler penceresini açıyoruz.

3. G/Ç sekmesine geliyoruz.

4. Midi girişi liste kutusundan klavyemizi seçiyoruz.

5. Midi çıkışı listesinden de klavyemizi seçiyor ve nota girişi sekmesine geçiyoruz.

6. Nota girişi sekme sayfasında Midi girişi varsayılan olarak seçilidir. Eğer seçili değilse seçili hale getiriyor ve tamam tuşuna basıyoruz.

7. Programı bir defa kapatıp açıyoruz. Bu şekilde tanıtma işlemini tamamlamış oluyoruz.

Artık Midi klavyemizle nota yazmaya hazırız.

Yapmamız gereken tek şey:

Bilgisayar klavyesinde harflerin üzerinde bulunan sayılardan dilediğimiz nota değerini belirtmek ve midi klavyemizle notalarımıza basmak kalıyor. Her farklı değer için bilgisayar klavyesinden değeri belirtmek ve sonra midi klavyesinden notalara basmak gerekiyor.

Akor için dilediğimiz notalara aynı anda basmamız yeterli oluyor.

            Kıymetli Müzik severler,

Bu bölümün sizlere faydalı olmasını umuyor ve kitapçığımızın son bölümünde buluşabilmeyi diliyoruz.

Saygılarımla,

Umut KORKMAZ