Musescore 3 Erişilebilir El Kitabı 6. Bölüm: Akorlar

            Sevgiyle merhabalar,

Değerli Bilişim Bülteni okurları,

Musescore 3 Erişilebilir El Kitabının 6. Sayısından sizleri sevgiyle selamlıyoruz.

Önceki konularımızda, nota yazmayı ve çeşitli işaretleri eklemeyi öğrendik.

Bu ay ise, eserimizi geliştirmeye devam ediyor ve akor başlıklarına değiniyoruz.

•  Akor Yazma,
• Akorda Farklı Değerlerde Nota Yazma ve
• Akor Simgeleri ve Şifreli Bas düzenleme.

Maddelerine sırasıyla göz atmaya başlayalım:

            20. Akor Yazma:

Yazdığımız esere çok kolay bir şekilde akorlar da ekleyebiliriz.

Bunun için iki yol izleyebiliriz.

Birinci yol şöyle:

İlk notamızı yani kök notamızı yazar ve shift tuşuna basarak diğer notaları yazarız. Örneğin Mi minör akorunu yazacaksak:

Önce 5, sonra e tuşlarına basıyoruz. Ardından da shift tuşuna basıp basılı tutarken g ve b tuşlarına basarak elimizi shift tuşundan çekiyoruz. Böylelikle dörtlük mi minör akorunu yazmış oluyoruz.

İkinci yol da şöyle:

İkinci yolda da aralık tuşlarını kullanıyoruz. Aralık tuşları:

İkili aralık: ALT+2,

Üçlü aralık: ALT+3,

Dörtlü aralık: ALT+4,

Beşli aralık: ALT+5,

Altılı aralık: ALT+6

Yedili aralık: ALT+7,

Sekizli aralık. ALT+8 ve

Dokuzlu aralık: ALT+9 kısa yollarına sahip.

Yine mi minör akoru üzerinden örnek verecek olursak:

6 tuşuna basarak değeri bu defa ikilik olarak belirliyoruz.

E tuşuna basarak mi notamızı yazıyoruz.

Ardından ALT+3 basarak üçlü aralığı eklemiş oluyoruz ve tekrar ALT+3 basarak ikinci üçlü aralığımızı da eklemiş oluyoruz.

Böylelikle mi, sol, si yani mi minör akorunu yazmış oluyoruz.

Eğer donanım olarak sol majör/mi minör seçmişsek, yani fa diyez varsa tonumuzda:

her f harfine bastığımızda bizim yerimize program fa notasına diyezi ekleyerek fa diyez yazmış oluyor.

Bu durumu akorlar içinde de gerçekleştiriyor.

Örneğin biz D tuşuna, alt+3 ve sonra tekrar alt+3 tuşlarına basarsak bu sefer re majör akoru yazılmış oluyor. Yani re, fa diyez ve la.

Aşağı doğru aralıklar da girebiliriz:

Bunun için Düzen menüsünden Tercihler seçeneğini seçerek açıyor ve Kısa yollar tab sayfasına giderek Aşağı aralık seçeneklerinden dilediğimizi listeden seçip; ekle diyerek yeni kısa yol tuşu ekliyoruz.

Bu durumda aşağı aralıkları da eklemiş oluyoruz.

Bir örnekle açıklayacak olursak:

5E basarak dörtlük mi notasını ekliyoruz.

aşağı üçlüsü do, onun da aşağı üçlüsü la olduğuna göre; atayacağımız kısa yol tuşları ile La minör akorunu da bu şekilde yazabildiğimizi görürüz.

            21. Akorda Farklı Değerlerde Nota Yazma:

Akor yazarken, dilersek bir akordaki kök sesin değerini sabit tutarken, diğer aralıktaki sesleri farklı değerlerde yazabiliriz. Üstelik aynı dizekte ve aynı el için bunu gerçekleştirebiliriz.

Şöyle bir senaryo düşünelim: Mi minör, Do majör çevrim iki, La minör çevrim üç ve en son tekrar Mi minör akorlarını basacağız. Mi sesimiz birlik olarak sabit kalırken, diğer seslerimiz dörtlük Sol si, Sol Do, La Do ve en sonda Sol si olarak çalacak.

Şimdi nasıl yapabileceğimize birlikte bakalım:

Öncelikle programı açıyoruz ve n tuşuna basarak, adım adım nota giriş modunda olduğumuzdan emin oluyoruz.

7 tuşuna ve e tuşuna basarak birlik Mi notamızı yazmış oluyoruz.

Bir defa sol ok tuşuna basarak ilk ölçümüzün üzerine geliyoruz.

ALT+CTRL+2 tuşlarına basarak ikinci sese geçiyoruz. NVDA kimi zaman ikinci sese geçtiğimizi anons ederken, kimi zaman da hiçbir şey seslendirmiyor. Problem etmiyoruz.

5 tuşuna basarak nota değerini dörtlük olarak seçiyoruz.

G tuşuna ve ALT+3 tuşlarına basarak sol, si notalarını yazmış oluyoruz.

G tuşuna ve ALT+4 tuşlarına basarak Sol Do notalarını yazmış oluyoruz.

A tuşuna ve ALT+3 tuşlarına basarak La Do notalarını yazmış oluyoruz.

G tuşuna ve ALT+3 tuşlarına basarak Sol Si notalarını yazmış oluyoruz.

Bu durumda:

Mi sabit; Sol Si,(Mi Minör)

Mi sabit; Sol Do,(Do Maj çevrim iki)

Mi sabit; La Do,(La Minör çevrim üç)

Mi sabit; Sol Si,(Mi Minör) akorlarını yazmış oluyoruz.

Yazım işlemini bitirince sol ok tuşu ile ilk başa geliyor ve ALT+yukarı ok ile birlik mi sesine yani birinci sese geliyor ve sağ ok iğle ikinci ölçünün üzerine gelerek eserimizi yazmaya devam ediyoruz.

Escape ile normal moda çıkıp, ardından da CTRL+Home tuşları ile başa giderek boşluk tuşu ile yazdıklarımızı dinlediğimizde Mi sesinin dört vuruş boyunca uzadığını  ve diğer seslerin her bir vuruşta değiştiğini göreceğiz.

Yine normal modda iken CTRL+END eserin sonuna gider.

            22. Akor Simgeleri ve Şifreli Bas düzenleme:

Bir notaya dilediğimiz akor simgesini veya bas için dilediğimiz şifreyi yazabiliriz.

Notaya Akor simgesi koymak için CTRL+K tuşlarını kullanabilir, Şifre için de CTRL+G tuşlarını kullanabiliriz.

Bu iki kısayolun aynı pencereyi açtığını belirtmeliyiz.

Bir notanın şifrajının nasıl yazıldığına birlikte bakalım:

Dilediğimiz notayı yazıyoruz.

N tuşu ile nota yazım alanında olduğumuzdan emin olarak, sağ/sol yön tuşları ile dilediğimiz notanın üzerine geliyoruz.

CTRL+G tuşlarına basarak Akor simgeleri ve şifreli bas düzenleme penceresini açıyoruz.

istediğimiz rakam veya kelimeyi yazıyoruz.

bir notanın altında alt alta şifreler belirtmek istiyorsak,

her yazdığımız rakamdan sonra enter tuşuna basarak satır başı yapmış oluyoruz.

Bir sonraki notaya geçmek için boşluk tuşunu kullanıyoruz ve aynı işlemleri tekrarlıyoruz.

Alt alta yazmak için enter tuşu, bir sonraki notaya geçmek için de daima boşluk çubuğunu kullanıyoruz.

İşimiz bitince escape ile bu pencereden çıkıyoruz.

N harfi ile nota yazım moduna geçerek yazdıklarımızı kontrol edebiliriz.

            Değerli Arkadaşlar,

Bu içeriğin siz müzik severlere faydalı olmasını diliyor, gelecek sayıda buluşabilmeyi umuyoruz.

Saygılarımla,

Umut KORKMAZ