Blind Square Kullanımına Bir Bakış

Körler için geliştirilen en iyi 5 uygulama hangisi deseler benim listemde Blind Square, ki bundan sonra BSQ olarak kısaltacağım hep ilk sıralarda gelir. Etrafınızdakileri bir bakışta keşfettiğiniz, konumunuzu ve gideceğiniz yeri hızla anlayabileceğiniz oldukça sezgisel ve basit bir uygulama hayal edin. İşte Blind Square böyle bir şey. Üstelik bir noktaya hiç gitmeseniz bile simülasyon yaparak oradaymış gibi aynı bilgiye sahip olma özgürlüğü, en cadde ve sokakları, hem popüler mekanları bir arada görme rahatlığı. BSq bunları ve daha fazlasını bünyesinde toplamış harika ötesi bir uygulama. Döviz kurlarının artması nedenli belki çok pahalı, ama verdiğim her kuruşa değer diyebileceğim bir anahtar BSQ.

Bu yazıda BSQ ile yapabileceklerimizden bazılarının kısa bir özetini bulacaksınız. Başlamadan çok önemli bir hususu hatırlatalım ki, aradan çıksın. BSq, bir adım adım navigasyon uygulaması değil. Bir yere mesafeniz 100 metre deniyorsa, bu mesafe kuş uçuşu uzaklık. Evet, o mekân dümdüz karşınızdaysa, yani saat 12 yönündeyse ve önünüzde hiçbir engel yoksa söylenen mesafe doğru olabilir. Ama hayat bu kadar kolay olmuyor maalesef. Oraya ulaşırken belki önünüze bir bina, bir yol olmayan alan çıkacak ve mecburen o noktaya ulaşmak için bu engelin etrafından dolaşacaksınız. Öyle olunca da belki 100 metrelik mesafe iki katına çıkacak. Bu yüzden sizin için önemli olan mesafeden çok saat yönleri.

Saat Yönlerine Bir kısa bakış

Maalesef yeni kuşak arkadaşların çoğunun saat yönlerini bilmediklerini gözlemlemek benim için çok acı. Halbuki bir kör için mobilite ve oryantasyonda, onu geçtim herhangi bir yeme tabağında bile saat yönlerini bilmek çok hayat kurtarıcı. Neden basitçe ön, arka, sağ sol demek yerine saat yönleri derseniz size 12 eşit parçada koordinat vermesi derim. Bakın Ön, arka, Sağ sol, deyince sadece 4 açıdan pozisyon verebildim. Bunu arttırmak için sağ ön çapraz, sağ arka çapraz, sol arka çapraz ve sol ön çapraz yönlerini de ekledik. Düşünsenize bir yeri belirtmek için en az üç kelime kullandık ve hala saat yönünün 12 parçalık koordinatına ulaşamadık. 8 parçada kaldık. 12 parçaya ulaşmak içi bir de hafif çaprazla çaprazı ayırmak gerekecek birbirinden. İşte saat yönü 360 derecelik bir açıda bir yerin size göre konumunu en doğru ve mutlağa yakın bir sistem. Dilerseniz 12 eşit parçanın neye karşılık geldiğine birlikte bakalım zamanla pratik ettikçe alışacaksınız.

• 12 yönü: dosdoğru karşınız elinizi tam karşıya uzatın işte orası.
• 1 Yönü: Hafif ön sağ çaprazınız. Bir tabağın sağ üst köşesi denebilir.
• 2 Yönü: Yine sağ çapraz ama 1 yönüne göre daha fazla sağ tarafta. 45 derecelik açı denebilir.
• 3 Yönü: tam sağınız. Sağ kolunuzu yana doğru açın, işte orası. Bir yer saat 3 yönündeyse sağa dönmelisiniz en uygun yerden.
• 4 yönü: Hafif sağ arka çaprazınız. Hedefinizi geçtiniz artık. Yakın bir yerden sağa dönün.
• 5 yönü: Tıpkı 2 yönü gibi. Sağ arka çaprazınız, ama 4 yönüne göre daha arkada. Tabağınızın sağ alt tarafı denebilir.
• 6 Yönü: tam arkanız. U dönüşü yapın derler ya, işte bir yer tam 6 yönündeyse tam arkanızda demettir.
• 7 yönü: Sol arka çaprazınız. Tabağınızın sol alt tarafı denebilir.
• 8 yönü: Tıpkı 2 ve 5 yönleri gibi. Bu sefer sol arka çaprazınız. Ama 7 yönüne göre biraz daha solda.
• 9 yönü: tam solunuz. Sol kolunuzu yana doğru açın, işte orası. Bir yer 9 yönündeyse en yakın yerden sola dönmelisiniz.
• 10 yönü: sol ön çaprazınız. 2, 5 ve 8 yönleri gibi çaprazlık derecesi.
• 11 yönü: hafif sol ön çaprazınız. Tabağınızın sol üst tarafı denebilir.

Bir navigasyon esnasında gideceğiniz yerin daima 12, 11, 1, ya da en kötü 2 ve 10 yönünde olmasına dikkat edin. Bu hedefin önünüzde olduğunu gösterir ve siz yürüdükçe mesafe azalır. Eğer hedef 3 ve 9 yönünüzdeyse uygun bir yerden sağa veya sola dönerek tekrar onu 12 yönüne almalısınız. Hedef 4, 5, 6, 7 ve 8 yönlerindeyse, bir şekilde ya u dönüşü ile geriye gitmeli, ya da uygun bir yerden sağ sağ veya sol sol yaparak hedefi karşınıza almaya çalışmalısınız. Yani amacımız bir hedefin 4, 5, 6, 7, 8 yönlerinde kalmaması olmalı. Bir hedef önce 12 yönünde olabilir ve siz yürüdükçe 3 veya 9 yönüne doğru gidebilir. Bu durumda 3 veya 9 yönünü duyduğunuz an bir dönüş arayın.

Blind Square Ana ekranı

Amaç BSQ anlatımıydı biliyorum. Ama saat yönlerini kavramadan BSQ uygulamasını tam verimde kullanamazsınız bence. O yüzden önce orayı bir aradan çıkarmak istedim. BSQ aslında açtığınız an hiçbir şey yapmanıza gerek olmadan kullanabileceğiniz bir uygulama. Uygulamayı açın, tek kulağınıza kulaklığınızı takın ve çıkın yola. Ekranı kilitleyebilirsiniz. Ama telefon avize kısmı öne bakacak şekilde elinizde durursa daha iyi olur. Siz yürüdükçe etraftaki daha önce eklediğiniz yerleriniz, yeme içme mekanları, açık alanlar, mağaza ve hizmet noktaları, cadde ve sokaklar, okullar ve daha fazlası arama yarı çapınıza göre otomatik olarak belirtilecek. Burada hem yer adı, hem de mesafe ve yön bilgisi söylenecek. BSQ ekranı açıksa telefonu salladığınızda, konumunuz ve en yakın yer size söylenecek. Eğer bir yeri izlemeye aldıysanız o bilgi de sallamada gösterilecek. Yani hiç navigasyon için değil de yalnızca etrafı keşif için BSQ kullanabilirsiniz. Burada ana ekranda süpürme yoluyla arama yarıçapı denen bölüme ulaşıp parmağınızı yukarı aşağı çekerek keşif mesafenizi 25 metre ila 2 Kilometre arasındaki   mesafelerden biri olarak değiştirebilirsiniz. Yoğun bir caddede bu mesafeyi 25 metrede tutmanızı öneririm. Ama görece sakin veya şehir dışı bir yerde bu mesafeyi artırarak daha uzaktaki yerleri de duymak isteyebilirsiniz.

BSQ ana ekranının ilk öğesi ara. Anlatılacak çok bir şey yok. Buraya girip dilediğiniz mekânı adını yazarak ara yaptığınızda karşınıza bir sonuç listesi çıkar. Bu sonuçların size olan mesafesi ve yönü de belirtilir. İçine girdiğinizde aşağıda daha detaylı anlatacağımız işlemleri yapabilirsiniz. Burada arama geçmişi de bulunur ve daha önce aradığınız yerleri oradan görebilirsiniz.

  İkinci öğe yer ekle. BSQ, olan yerler kadar sizin kendinize göre kişiselleştirmeniz bakımından da çok değerli. Herhangi bir noktada, örneğin evinizin önünde yer ekle yaptığınızda, karşınıza çıkacak il alan yer adı. Burada oranın resmi adı yazabilir, ama metni sil deyip örneğin evim yazabilirsiniz. Sonrasında bu yere yaklaşınca mesafeyi haber ver anahtarını göreceksiniz. Varsayılan olarak bu anahtar kapalıdır. Ama açarsanız bir yazma alanı daha sizi karşılayacak. Buraya da aynı veya farklı bir ad girerek oraya yaklaştığımızda BSQ tarafından otomatik söylenecek bir bilgi girebilirsiniz. Ayrıca aslında o noktada değilseniz bile eğer koordinatları biliyorsanız yer ekleyebilirsiniz. Bunun için koordinatları düzenle bölümünü bir deneyin. Yer ekle bölümünde şu anki GPS doğruluğunuz da gösterilir ve bu çok fazlaysa pozisyonu sıfırlayarak yeniden ekleme denenebilir. BSQ ile ana akım haritaların kapsamadığı, dağ, tepe, üniversite kampüsü GPS olan her yeri işaretlemek mümkün. Hatta denizin ortasını bile.

BSQ ekranının üçüncü öğesi Araçlar. Buraya girdiğinizde etrafınıza bakın, etrafımda, konumunuz, son yerler gibi birçok farklı işlem yapılabilir. Örneğin Etrafa bakın işleminde telefonunuzu her yöne çevirdiğinizde o yön ve oradaki mekanlar size okunur. Yine araçlar bölümünden etrafa bakınmayı durdur öğesini seçmeniz gerekeceğini hatırlayın.  Yakındaki kavşaklara girerseniz etrafınızdaki sokaklar ve kesişimleri listelenir. GPS Yeniden takip ediliyor bölümüne girdiğinizde, o anki enlem, boylam, yükseklik ve hız    bilgilerinizi görebilir, konumunuzu paylaşabilirsiniz.

Ana ekrandaki bir diğer öğe Foursquare. Bildiğiniz üzere BSQ mekân isimlerini Foursquare, cadde ve sokak isimlerini açı kaynak kodlu open Street sisteminden alıyor. Foursquare bölümünde oturum açarak Check-in gibi bazı işlemleri yapabilirsiniz.

BSQ diğer ekranında ise ayarları kişiselleştirebilir geri bildirim verebilirsiniz.

Sonrasında süzgeç bildirimi bölümüne ulaşacaksınız. Buraya girdiğinizde siz yürürken hangi kategorilerin otomatik olarak   söylenip söylenmeyeceğini ayarlayabilirsiniz. Buradaki tüm detaylara girmiyorum. Kendiniz girip keşfetmenizi öneriyorum.

BSQ ana ekranının soldan sağa doğru yedinci öğesi konuşmayı sustur. Bunu değiştirerek o an etrafınızdakilerin otomatik söylenip söylenmemesini ayarlayabilirsiniz.

Sonrasında ise bu başlığın başında belirttiğim arama yarıçapı öğesini göreceksiniz. Dediğim üzere buradaki mesafeyi değiştirerek etrafınızdakileri  hangi mesafe aralığıyla duyacağınızı ayarlayabilirsiniz.

BSQ ana ekranındaki bu 8 öğe sorası yerlerim, sanat ve eğlence, yemek gibi kategorileri tek tek görebilirsiniz. Bunların içine çift dokunup girerseniz o kategoride yer alan tüm yerleri görmeniz mümkün. Ekranın en altında ise ses komutu, yardım, uyku kipi gibi pek de kullanmadığımız öğeler bulunuyor. Ama burada ana ekranın hemen üstünde pusula bölümü işinize yarayabilir. Parmağınızı buraya koyup telefonu döndürerek   doğu, batı, kuzey, güney cinsinden yönünüzü anlayabilirsiniz.

Bir Yer ekranını keşfedelim

BSQ ile bir arama yaparak, ya da yerlerim, yemek, gece hayatı noktası gibi bir kategori seçip içinden bir yere girdiğinizde açılan ekrana biraz göz atalım dilerseniz. Bu ekranda hem seçilen yerle ilgili adres, telefon ve zaman zaman menü bilgisi yer alır, hem de favori, izlemeyi başlat, Bir güzergâh planla, toplu ulaşım, bu yeri paylaş, haritada göster, benzer yerleri bul ve bu yer için simülasyon yap gibi işlemler bulunur. Ayrıca ekranın en altındaki sırada tam ortada mesafe ve yön bilgisi 125 metre saat 5 yönünde şeklinde yer alır. Eğer bu yeri favorilere eklemek veya üçüncü parti bir uygulamayla navigasyon planlamıyorsam, ben en çok bu alt satırdaki mesafe bölümünü kullanıyorum. Yer içine girip   parmağımı mesafe ve saat bilgisinin olduğu yere koyup yürümeye başlıyorum. Voice Over, an be an mesafe ve yön değişimi konusunda beni yönlendirdiği için nokta atışına yakın biçimde aradığım yere ulaşabiliyorum. Özellikle 100 200 metre kadar bir yerin yakınındaysanız ve oraya gitmek istiyorsanız direk bu ekrana girip mesafe bölümüne parmağınızı koymanızı öneririm. Buradaki diğer işlemlerin bazılarına bir göz atalım.

• Favori: açılır kapanır bir anahtar açılırsa bu yer yerlerim bölümüne de eklenir ve yaklaşıldığında BSQ sizi uyarır.
• İzlemeyi başlat: navigasyon yapmanın bir diğer ve en çok önerilen yöntemi. Bir yerde izlemeyi başlat dediğinizde sistem sizi BSQ ana ekranına atar ve bu yerin izlenmeye başlandığını söyler. Siz yürüdükçe zaman zaman kalan mesafe ve yön bilgisi güncellenerek belirtilir. Ayrıca telefonu her salladığınızda izlenen noktayla ilgili bilgiler de verilir. Bir yere olan mesafeniz 200 metreden fazlaysa orayı izlemeye almanızı öneririm. Böylece hem BSQ keşfetme etkin kalır hem de gideceğiniz yerle ilgili bilgi alma şansınız olur. Ekranı kilitleseniz bile belirli aralıklarla izlenen yer ve BSQ bildirimleri okunmaya devam eder.
• Bir güzergâh planla: bu düğme sizi GoodMaps oudors, Google maps ve haritalar uygulamalarından birini seçerek adım adım navigasyon yapmanıza imkan verir. Ancak bu durumda Blind Square uygulamasından çıkarak diğer uygulamayı açmış olursunuz ve navigasyon o uygulamayla devam eder. Yine de BSQ arka planda çalışacağından bir taraftan üçüncü parti uygulamanızla   navigasyon yaparken diğer taraftan BSQ etrafınızdakileri söylemeye devam eder.
• Toplu Ulaşım: burada da MoovIt, Google Maps veya haritalar uygulaması seçilerek toplu ulaşım seçenekleri açılabilir.
• Bu yer İçin Simülasyon Yap: Blind Square uygulamasının en harika özeliklerinden birindeyiz. Bu düğmeye bastığımız anda, artık BSQ sanki oradaymışız gibi çalışır. Oranın etrafındaki cadde, sokak ve mekanlar söylenir.  Arama ve kategoriler o yere göre belirlenir. İlk kez gideceğiniz bir yerse ve sizden uzaksa kesinlikle bu yer için simülasyon yap diyerek oranın etrafında ne var ne yok keşfetmenizi öneririm. Simülasyon kipini sonlandırmak için araçlar bölümünü kullanabilirsiniz.

BSQ ayarları

BSQ ayarlarına diğer düğmesine bastığımız menüden ulaşabilirsiniz. Burada tüm yol boyunca izleme anahtarı açık olarak karşımıza çıkar. Mesafe birimi bölümünde metre yerine diğer ölçü birimleri seçilebilir.  Yön sitili bölümünde ise eğer saat sisteminden memnun değilseniz, oransal, açı dereceleri, yön gibi seçenekler arasından tercih yapabilir bunları da deneyebilirsiniz.

Dil bölümünden BSQ dilini değiştirebilir, konuşma hızı ve ses düzeyi bölümünden BSQ konuşmasını kişiselleştirebilirsiniz.

Blind Square sesleri bölümünde ise yapılan işlemlerde Blind Square tarafından çıkan sesleri açıp kapayabilirsiniz.

Sallama ayarları bölümüne girerek Telefonu salladığınızda BSQ tarafından hangi işlemlerin   yapılacağını kişiselleştirebilirsiniz.

Sonuç

Esasında BSq ile ilgili daha anlatacak çok şey var. Örneğin BSQ ana ekranında rotorla konuşma geçmişini seçerseniz, parmağı aşağı yukarı hareket ettirdiğinizde önceki söylenen bilgileri tekrar duyabilirsiniz. Ayarlar bölümünde sesli menü ayarlarından kulaklıkla yapacaklarınızı belirleyebilirsiniz. Ancak bu kadarını yazmak bile sayfaları doldurdu. Uygulama yardımı olmasa bile arayüzü Türkçe. O nedenle diğer detaylara kendiniz bakarak keşfedebilirsiniz.  Bir kez daha bu muhteşem uygulamayı bize kazandıran Ilkka Pirttima’ya teşekkürlerimizle. Umarız uzun yıllar uygulama geliştirilemeye devam eder.