Toplam Okunma 172
2000’li Yıllar. Yüksek lisans yaparken bolca kaynak taraması yaptığım dönem. Fakat o zamanlarda erişilebilirlik yerlerde. Üniversite kütüphanesinde ekran okuyucu kurulamayan bilgisayarlarda Psychlit benzeri bir sisteme gir, anahtar sözcük yaz ve çıkan sonuçları inceleyip makaleleri bul. Sonra kütüphanedeki raflarda tek tek o dergileri ara. Tüm bu süreç için hep birine ihtiyacın olması cabası. Yani bugünden bakınca korkunç günler. Daha önceki yıllardaki kör öğrencileri düşünemiyorum bile ve kendilerine büyük bir tebrik gönderiyorum buradan.
Neyse ki doktora döneminde işler değişti, Özellikle Google akademik çıktıktan sonra literatür taraması yapmak çok daha kolay ve pratik hale geldi. Buradan aradığınız makaleleri bulup sonrasında incelemek çok daha pratik ve erişilebilir.
Öte yandan malum artık yapay zeka dönemi. Bu sistemin akademiyi içine almaması mümkün olmazdı olamazdı zaten. Öyle de oldu. Benim bulduğum güzel haber Consensus.app adlı bir Yapay zeka üreticisinden geldi. Bu sistem binlerce veri tabanına bakarak yazdığınız anahtar sözcüklerle çok daha kolayca kaynak taraması yapmanıza imkan veriyor.
Yapıya ulaşmanın iki yolu var. İlki Chat GPT üzerinden GPT’leri keşfet diyerek ulaşacağımız bölge. Buradaki yüzlerce GPT’den en popüler olanlarından birisi Consensus.
Buradan Basitçe bir arama terimi verip ara yaptığınızda veri tabanında bulunan makaleleri özetleyip bize basit bir özet çıkarıyor Consensus. Avantajı çıkan özetin Türkçe olması. Çok onaylamasam da, az Evvel Körlük ve Depresyon arasındaki ilişki diye ir terim verdim. Bana 5 kaynağın genel özetini sundu. Sonrasında buradaki kaynakları bana APA sitilinde gösterir misin dediğimde saniyeler içinde kaynaklar elimin altında. Elbette Bu tarz yapılar başlangıç için yararlı. Yani doğru arama terimleriyle ilk kaynaklara ulaşmak. Sonrası sizlerin o makalelerin tam metinlerini okuyup oralardaki diğer kaynaklara da bakarak kendi çalışmanızı ortaya çıkarmak olacak. Yani oradaki özeti aynen alıp kopyala yapıştır yaparsanız, inanın anlaşılacaktır bu.
Demin de dediğim gibi Consensus’a ulaşmanın iki yolu var. Chat GPT aslında çok basit bir ön gösterim denebilir. Daha fazlası için
adresine girelim isterseniz. Burası İngilizce bir site ama anlaşılmaz değil. başlangıçta ücretsiz bir üyelik yaparsanız faydalı olacak. Elbette pro üyeliği de var ücretli olarak. Ancak aradaki farkları ben de tam incelemediğim için burada değinmeyeceğim ona. Yalnız üyelik sonrası Open User bölümünden Manage Account bölümüne girip buradan language kısmından Türkçeyi seçmeniz arama sonuçlarınızın size Türkçe olarak gösterilmesini sağlayacak. O nedenle bakmanız iyi olabilir. Aynı yerden sonrasında dil tercihlerinizi değiştirmeniz de mümkün.
Üyelik ayarları ve her şey tamamsa Ask The Research kısmına dilediğimiz araştırma sorusunu sorabiliriz. Örneğin çocuklar ve yetişkinlerin Pandemiden psikolojik etkilenme durumları diye bir arama terimi verelim.
Sonuçlar karşımızda H harfiyle başlıklar arasında gezerken ilk olarak makalenin özgün adı, sonrasında da makaleyle ilgili kısa bir Türkçe açıklama göreceğiz. Ardından yayınlandığı dergi, alıntılanma sayısı, ve alıntı yapma düğmeleri gibi kontroller karşımıza çıkacak. Buradan Sight dersek, APA, MLA, Chicago gibi sekmelerden biriyle alıntıyı kopyalamamız mümkün.
Filter, yani süz bölümüne girersek, pek çok filtre uygulayabiliyoruz. Hangi tarihlerden sonra yayınlanan kaynakları istiyoruz, en az kaç kez alıntılanması olmasını bekliyoruz, araştırma türleri, yayınlanan dergi türleri gibi birçok ayarı yapıp apply filter diyerek aramamızı daha da rafine etmek mümkün. Ayrıca Load More diyerek daha fazla sonucu da görebiliyoruz.
Ama Esas farklı olanı sona bıraktım. Synthesis bölümü. Bunun altındaki anahtarı açık hale getirdiğimizde bize taradığı makalelerden bir sentez yapıyor ve kısa bir giriş, gelişme, sonuç halinde basit bir özet oluşturuyor. Elbette bu özet içinde yararlandığı kaynakları da özetliyor. Maalesef henüz bu sentez Türkçe değil, ama ileride bunun yapılmaması için de bir neden yok bence.
Eğer Export düğmesine basarsak, yararlanılan kaynakları csv veya RIS formatlarından birinde bilgisayarımıza indirebiliyoruz.
Mutlaka benzer ve daha iyi kaynak tarama yolları da vardır, ama Ben günlük olarak hızlı bir şeyler araştırırken Consensus’u çok sevdim. İzlediğim bazı yorumlar da beğenmişler. Bir denemenizi tavsiye ediyorum.
Yorumlar
Bu yazı için henüz yorum yok.
Yeni Yorum